Sáng 18/10, tại hội nghị tổng kết 50 năm văn học – nghệ thuật TP HCM sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025), Nghệ sĩ Nhân dân Lệ Thủy đã có những chia sẻ khiến nhiều người lắng lòng. Trước Bí thư Thành ủy TP HCM Trần Lưu Quang cùng đông đảo văn nghệ sĩ, bà nói chia đầy cảm xúc: “Cải lương sắp chết rồi”.
Nỗi niềm gửi gắm tại hội nghị
Theo bà, cải lương là bộ môn nghệ thuật truyền thống với đông đảo nghệ sĩ tâm huyết, nhiều thành tích, nhưng lại không được đại diện phát biểu tại hội nghị. Điều này càng thôi thúc bà mạnh mẽ lên tiếng thay mặt cho đồng nghiệp và lớp nghệ sĩ trẻ: “Mong lãnh đạo quan tâm đến cải lương nhiều hơn, vì nghệ sĩ trẻ có rất nhiều tâm tư và cần được hỗ trợ”.
Lời đáp từ người đứng đầu thành phố
Đáp lại, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang thẳng thắn nhận lỗi vì đã rút ngắn thời gian, khiến nghệ sĩ cải lương không có cơ hội phát biểu. Ông cũng đồng tình với nhận định của NSND Lệ Thủy: “Cải lương sắp chết, điều này đúng gần 100%. Nhưng người sắp chết thì cần phải cứu”.
Ông cho rằng cải lương “hấp hối” phần lớn do những yếu tố khách quan – khi các loại hình hiện đại lấn át giá trị truyền thống. Tuy nhiên, với tình yêu cải lương từ nhỏ, ông vẫn tin rằng nếu có sự đầu tư đúng hướng, cải lương vẫn có thể giữ được chỗ đứng. Thành phố sẽ nâng cấp cơ sở vật chất như Nhà hát Trần Hữu Trang, trong khi nghệ sĩ cần đầu tư vào nội dung hay, xúc động để giữ chân khán giả, giống như cách một bộ phim chiến tranh bất ngờ đạt doanh thu hàng trăm tỷ đồng.
Nỗi lo không của riêng ai
Chia sẻ của Lệ Thủy cũng là tiếng lòng chung của nhiều nghệ sĩ. Nghệ sĩ Mỹ Uyên – Giám đốc sân khấu kịch 5B – cũng cho biết sân khấu xã hội hóa đang gặp khó vì sự cạnh tranh khốc liệt từ các nền tảng số. Những “thánh đường” một thời nay chật vật bán vé, buộc nghệ sĩ phải xoay xở, dựng vở mang tính giải trí để níu kéo khán giả trẻ.
Cùng lúc, nhiều văn nghệ sĩ trong các lĩnh vực khác như văn học cũng bày tỏ tâm tư: tác phẩm tâm huyết không đủ nuôi sống tác giả, trong khi cơ chế đặt hàng, hỗ trợ còn hạn chế.
Cải lương – Di sản cần được cứu vãn
Từ tiếng nói của NSND Lệ Thủy cho đến lời đáp của lãnh đạo thành phố, có thể thấy cải lương đang ở ngưỡng cửa sinh tử. Nó cần được nhìn nhận như một di sản văn hóa, cần được nuôi dưỡng bằng cả tâm huyết của nghệ sĩ, sự hỗ trợ chính sách của nhà quản lý và tình yêu của khán giả.
Đọc toàn bộ bài chia sẻ trên VnExpress tại đây:
